Το Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου στη Νιρά - Αθάνι




H I.M. Αγίου Νικολάου βρίσκεται σε τοποθεσία στη Νιρά, λίγο πριν το ακρωτήριο Λευκάτα.

Γενικά

Η αρχική κτίση του μικρού ναού, πιθανολογείται να έγινε λίγο μετά το πέρασμα του λειψάνου του Αγίου Νικολάου από τη Λευκάδα τον Μάιο του 1087 από τους Σταυροφόρους. Το ταξίδι τους ξεκίνησε από τα Μύρα της Λυκίας την 1η Απρίλη. Στη Λευκάδα προσάραξαν σε δυο τοποθεσίες το λείψανο του Αγίου, στο νοτιότερο άκρο, εκεί όπου υπήρχε ιερό του Απόλλωνα και του Ποσειδώνα (βλ επόμενη παράγραφο) και στο βορειότερο (Δέματα) όπου υπήρχε ιερό της Αφροδίτης (στο σημερινό νησάκι του Αγίου Νικάλαου) (3)


Κοντά στην τοποθεσία που χτίστηκε αρχικός ναός, λένε,  ότι υπήρχε ιερό του Ποσειδώνα αν και δεν υπάρχουν σχετικές μαρτυρίες που να ο επιβεβαιώνουν αλλά μόνο προφορικές παραδόσεις.  Λίγο νοτιότερα στο βράχο του Λευκάτα, αποδεδειγμένα υπήρχε ιερό του Απόλλωνα. Η ιερότητα του χώρου δηλαδή ήταν από αιώνες έντονη.  Γι΄ αυτό και ίσως το πέρασμα του λειψάνου του αγίου από την περιοχή, να είχε βαθύτερο στόχο την "χριστιανοποίηση" ειδωλολατρευτικών χώρων.

Ο μικρός ναός που πιθανόν χτίστηκε στην αρχή, συγκέντρωσε σύντομα προσκυνητές από τη γύρω περιοχή και πιθανόν να διαμορφώθηκε σε ένα πρώιμο μοναστηριακό χώρο ενώ παράλληλα οι γεωργικές, κτηνοτροφικές και μελισσοκομικές εργασίες έφεραν κοντά τους πρώτους αδερφούς που αποφάσισαν να μείνουν και τους κατοίκους. Δωρεές κτημάτων από τους πιστούς έκανα το μοναστήρι σιγά σιγά να αποκτήσει δύναμη και στη συνέχεια έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην πνευματική και εθνική θωράκιση του λαού της νοτιοδυτικής Λευκάδας στην αρχή και στη συνέχεια όλης της ευρύτερης περιοχής.

Αναφορές ως τοπωνύμιο

Υπάρχει αναφορά στον Άγιο Νικόλαο ως τοποθεσία προφανώς, χωρίς να υπάρχουν λεπτομέρειες αν πρόκειται για εκκλησία ή μοναστήρι στον πορτολάνο του Rizo (έκδ, Βενετία 1490):

"Και από τον Bentorcho (;) στο ακρωτήριο του Αγίου Νικολάου που είναι στο Δουκάτο (Λευκάδα), Όστρια-Γαρμπή (είναι) 40 (μίλια). Και από τον Άγιο Νικόλαο μέχρι τον κάβο San Salvador (ακρωτήριο Σωτήρος ;) κατά το Σιρόκο ... "

... (το ακρωτήριο Σωτήρος αφορά μάλλον το σημερινό ακρωτήριο Λειψόπυργο), αν και σε περιγραφή παρακάτω το δίνει στη θέση του Λευκάτα, αλλά εμείς κρατάμε την αναφορά στον Άγιο Νικόλαο, που μας ενδιαφέρει) (4, σελ. 26).

Καταγράφεται επίσης στον χάρτη του Coronelli (1685) ως S. Nicolo και όχι σαν Mon. di ... όπως καταγράφονται άλλα μοναστήρια στον ίδιο χάρτη.

Πότε όμως ιδρύθηκε το μοναστήρι; 

"Άγνωστο το πότε ακριβώς ιδρύθηκε το μοναστήρι. Οι Ενετοί το βρήκαν. Συνεπώς είναι των χρόνων της Τουρκοκρατίας", αναφέρει ο Π.Γ. Ροντογιάννης (5, σελ. 191).

Ο Μαχαιράς γράφει για την ίδρυση του: "Αύτη εκτίσθη προ τριών και πλέον αιώνων εν θέσει Ιρά ... Υπό των οικογενειών Ρομποτή, Κατζιγιάννη, Χρίτη, Κουτσαντώνη, Μπογόρδου, Ζαχαράτου και Καμιδάβλη ..." (1, σελ. 335).

Σημαντικές πληροφορίες για την ίδρυση του μοναστηριού μας δίνουν τα απόγραφα από 4 Χρονικά Σημειώματα που βρέθηκαν μέσα στα κατάλοιπα του λόγιου Ιωάννη Σταματέλου στη Βιβλιοθήκη της Βουλής με την ένδειξη: "Σημειώσεις εξ ανεκδότου χειρογράφου συντεθείσα υπό Γερβάσιου Ιερομόναχου Κορφιάτη, ηγουμένου του Αγίου Νικολάου εις Ιράν κατά τα 1766, Δεκεμβρίου 17. ημέραν Κυριακήν". Αυτά παρουσιάζουν ως έτος ίδρυσης της μονής το 1637. (2, σελ 3-10)

Τα χρονικά του Γερβάσιου

Τα χρονικά παρουσιάζουν την ιστορία της μονής από την ίδρυσή της (1637) ως το έτος 1726 και αναπαράγουν ή καταγράφουν μερικώς παλιότερα χρονικά, όπως προκύπτει από τα γραφόμενα του Γερβάσιου:

"και καθώς τα ηύρα γεγραμμένα εις ένα βιβλίον τα εμετάγραψα" (χρονικό Ι), "ταύτην την ιστορίαν ηύρα γεγραμμένην εις ένα παλαιόν βιβλίον από τινα ιερομόναχον Κεφαλληναίον, Παρθένιον το όνομα, ο οποίος εστάθη ηγούμενος εις την αυτήν μονήν έτει από Χριστού 1726" (χρονικό ΙΙΙ). (2, σελ. 3)

Το ΙV χρονικό που είναι εκτενέστερο και με περισσότερες πληροφορίες βασίζεται στα χρονικά του Παρθενίου και  σε προφορικές μνήμες. Αναφέρεται επίσης και σε ένα χωρίο από τη Γεωγραφία του Μελέτιου, "του ποτέ Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Άρτης" που κάνει λόγο για την αρχαία ιστορία της περιοχής της μονής.

Τα σημαντικά στοιχεία που δίνει για τη μονή είναι

  • η εύρεση της εικόνας που στάθηκε αφορμή για την ίδρυση της,
  • η άφιξη ενός Δωδεκανήσιου ιερομόναχου που φρόντισε το μοναστήρι από το 1667 μέχρι το 1682,
  • η επέκταση και η διοργάνωση του μοναστηριού από τον επίσκοπο Παραμυθίας Κλήμεντα, που άγνωστο γιατί άφησε ή έχασε το θρόνο του και ήρθε να μονάσει στον Άγιο Νικόλαο από το 1682 μέχρι το 1707.


Επίσης δίνει πληροφορίες για τις δωρεές κτημάτων προ τη μονή και πως από αυτές έφτασε να υπάρξει ιδιοποίηση της μοναστηριακής ιδιοκτησίας που εκδηλώθηκε με την μετατροπή μιας αμελημένης μονής σε πατρωνία ιδιωτικού δικαίου.

Το χωρίο από τη "Γεωγραφία παλαιά και νέα" του Μελέτιου κάνει λόγο αρχικά για το ναό του Απόλλωνα στο Λευκάτα και τις καθαρτήριες τελετές που λάμβαναν χώρα από την αρχαιότητα εκεί.  Και βασίζεται σε αυτό για να ονομάσει τον τόπον "Ιεράν": "Η δε ιστορία ούτως έχει ... Και από το ιερόν εκαλέσθη και ο τόπος Ιερά, υπό δε των εντοπίων καλείται χυδαιότερον Νιρά. " (2, σελ. 8)

Για την ίδρυση της μονής αναφέρει:
" ...  και ακόμα θέλω γράψει και πότε εκτίσθη το ιερόν μοναστήριον... Εκτίσθη το ιερόν μοναστήριον έτει από Χριστού χιλίους εξακοσίους τριάντα έξη, επειδήτις και να ευρέθη μία εικόνα μικρή εις τόπον όπου είναι η εκκλησίαν σήμερον, την οποίαν εικόνα ευρίσκοντας ένας ποιμήν προβάτων, ήγουν πιστικός, και κτίζοντας αυτος μικρήν εκκλησίαν έθεσεν την ιεράν εικόνα εκεί, και ήρχονταν από το χωρίον ιερείς και ελειτουργούσαν πέντε - δέκα φορές τον χρόνον". (2, σελ. 8)

Με αυτή λοιπόν τη σημείωση τοποθετεί την ίδρυση της μονής το 1636-7 αλλά και την κτίση της εκκλησίας στην οποία φιλοξενήθηκε η εικόνα.  Βέβαια η αναφορά (δες παραπάνω) πορτολάνων ήδη πριν από το 1490 κάνει αναφορά για τοποθεσία "Άγιος Νικόλαος" οπότε προϋπήρχε εκεί τουλάχιστον εκκλησάκι, το οποίο πιθανόν ανακαινίσθηκε ή ξανακτίσθηκε (μετά από την κατάρρευσή του από κάποιον σεισμό ίσως) με την εύρεση της εικόνας από τον βοσκό.

Η εικόνα του Αγίου

Εδώ βέβαια, μιας γίνεται αναφορά για  την εύρεση της εικόνας, να δώσουμε την πληροφορία ότι η δεσποτική εικόνα του Αγίου, είναι έργο του Δημ. Φώσκαρη ζωγραφισμένη πάνω σε γυψωμένο σανίδι με αυγόχρωμα κι έγινε το 1699. Σημειώνεται χαρακτηριστικά στην εικόνα: "Χειρ Δημητρίου Φώσκαρι, ΑXSΘ'". Είναι η πιο παλιά ενυπόγραφη και χρονολογημένη φορητή εικόνα της Λευκάδας.  Έχει διαστάσεις 0.60 x ο,48.   

Θεωρητικά, σύμφωνα με τον Γεράσιμο Ζαμπέλη (3, σελ. 34), η εικόνα αυτή αποτελεί μάλλον μέρος των εικόνων τέμπλου και άρα υπάρχει ήδη το 1699 ναός με τέμπλο. Πρόκειται για την εποχή που στο ναό ηγούμενος είναι ο Κλήμης που όπως θα δούμε μεγάλωσε το ναό.  

Η εικόνα τώρα που βρέθηκε από τον βοσκό το 1636 ίσως είναι κάποια παλαιότερη που με τα χρόνια χάθηκε (άγνωστο πότε) και αντικαταστάθηκε με αυτή του Φώσκαρη. Η νέα εικόνα καθαρίστηκε το 1968 κι ένα χρόνο αργότερα κλάπηκε. Βρέθηκε το 1979 αλλά με πολλές φθορές. Ξανακαθαρίστηκε και στεγάστηκε σε χώρο του μοναστηριού στο κέντρο του χωριού που όμως αποδείχτηκε ότι δεν είναι ο κατάλληλο καθώς οι καιρικές συνθήκες την επηρεάζουν. 


Συνεχίζοντας με τα Χρονικά του Γερβασίου  

Μετά από τριάντα περίπου χρόνια από την εύρεση της εικόνας από τον βοσκό και το  κτίσιμο (ή ξανακτίσιμο) του ναού ήρθε στην περιοχή ένας ιερομόναχος από τα Δωδεκάνησα, συνεχίζουν τα χρονικά του Γερβασίου. Ο ιερομόναχος, άγνωστο για το πως εμφανίστηκε εκεί, παρέμεινε στο μονή 15 χρόνια μέχρι το θάνατο του το 1682.

Στη συνέχεια καταφτάνει στην περιοχή ο Κλήμης, επίσκοπος Παραμυθιάς, που όπως αναφέραμε, άγνωστο γιατί άφησε ή έχασε το θρόνο του και ήρθε να μονάσει στον Άγιο Νικόλαο από το 1682 μέχρι το 1707. Με τη βοήθεια των ιερομονάχων Γρηγορίου και Σαββάτιου , μεγάλωσαν την εκκλησιά. 

Αυτήν την εποχή ξεκίνησαν και οι δωρεές των πιστών προς το μοναστήρι πια (χωράφια, αμπέλια και ελιές). Στο IV χρονικό που αναφέρονται αυτά δίνονται και τα ονόματα των πρώτων δωρητών:
"Και μάλιστα ο κυρ Σωτήρης ο Χωραφάς και Ιωάννης Κατηφόρης, οι οποίοι αφιέρωσαν το χωράφι εις τα Μάλα".(2, σελ 8)

Στη συνέχεια μας δίνονται πληροφορίες μέχρι το 1720 για τη μονή καθώς ο Κλήμης πέθανε το 1707, ο Σαββάτιος έξι χρόνια αργότερα και απέμεινε το 1713 ο Γρηγόριος  ως ηγούμενος που όμως:
"Και διατί ήτον δοσμένος εις τα σαρκικά πάθη, ανεχώρησε αρχιερατεύοντος του κυρ Άνθιμου και άφησε διάδοχον αυτού τινά ιερομόναχο Ιωακείμ, και αυτός πηγαινάμενος εις την Αγίαν Μαύραν απέθανε εκεί εις την χώραν από Χριστού 1720 και έμεινε το μοναστήριον έρημον." (2, σελ. 9)

Έτσι εδώ το 1720 ξεκινά για το μοναστήρι μια νέα εποχή κατά την οποία μετατράπηκε σε πατρωνία ιδιωτικού δικαίου:
"Και τότες επήραν οι Ρομποτιάδες τα πράγματα του μοναστηριού και το εξεγύμνωσαν παντελώς, επήραν και τα χαρτία ...".(2, σελ. 9)

Το ιδιοκτησιακό καθεστώς του μοναστηριού

Η κτηματική περιουσία του μοναστηριού αποκτήθηκε όπως είδαμε στα χρόνια του Κλήμεντος (1682-1707) στα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας στο νησί (1499-1684) και στα πρώτα της Ενετοκρατίας (1684-1797).
(Περιουσιακά στοιχεία του μοναστηριού Reggistro dei benni catasticali dell' isola Lefcada, 1701, Αρχειοφ. Λευκάδας: 

  • χωράφια (στρέμ. ενετικά): 69
  • αμπέλια (μεροδούλια): 75
  • ελιές παλιές ρίζες: 9
    (4, σελ 429)

" ... και εις αυτόν τον καιρόν αφιέρωσαν οι χριστιανοί το άνωθεν πράγμα, το οποίον ύστερα οι Ροποτιάδες δυναστικώς επήραν δια γιούς πατρονάτο ..." (αναφέρει ο Γερβάσιος στο χρονικό II). Και τη συνέχεια στο χρονικό IV:  "Και τότες επήραν οι Ρομποτιάδες τα πράγματα του μοναστηριού και το εξεγύμνωσαν παντελώς, επήραν και τα χαρτία ..."(2, σελ 8-9)

Κι εδώ φτάνουμε σε ένα διάταγμα  της 20ης Σεπτεμβρίου 1723, το οποίο υπάρχει μεταφρασμένο από την ιταλική στο "Ναοί και Μοναί Λευκάδος" του Μαχαιρά (σελ 335-6) και αφορά την επικύρωση των κτητορικών δικαιωμάτων της μονής από τις οικογένειες "Ρομποτή, Κατζιγιάννη, Χρίτη, Κουτσαντώνη, Μπογόρδου, Ζαχαράτου και Καμιδάβλη" και το υπογράφει ο Ανώτερος Προνοητής Λευκάδος, Πέτρος Άγγελος Magno. Στο διάταγμα αναφέρεται ότι ήδη από το 1714 οι παραπάνω οικογένειες που κατοικούσαν στο χωριό Αθάνι, είχαν αναγνωρισθεί ως ιδιοκτήτες της μονής από τον τότε Ανώτερο Προνοητή Βίκτωρα Da Mosto. Αν και το σχετικό τότε έγγραφο (του 1714) βέβαια είχε χαθεί, με την καταστροφή του αρχειοφυλάκιου, ο Magno αναγνώρισε τα δικαιώματά τους. 

Τα "χαρτία" που αναφέρονται στο χρονικό αφορούν προφανώς κάθε αποδεικτικό έγγραφο που θα μπορούσε να αποδείξει ότι δεν ήταν εκείνοι οι ιδιοκτήτες της μονής και να ματαιώσει έτσι το διάταγμα. Εκμεταλλευόμενοι δηλαδή την περίοδο που το μοναστήρι έμεινε χωρίς ηγούμενο, μη διαθέτοντας νόμιμους τίτλους και φροντίζοντας να εξαφανίσουν ό,τι αποδείκνυε το αντίθετο  ιδιοποιήθηκαν την περιουσία του μοναστηριού. Από τότε το μοναστήρι μνημονεύεται ως ιδιόκτητο, το εισόδημά του πάει στους ιδιοκτήτες που εκλέγουν κάθε διετία δυο ή περισσότερους επίτροπους, τον ηγούμενο και τον εφημέριο. Να τονίσουμε εδώ βέβαια ότι το καθεστώς τη πατρωνίας εξασφάλιζε το κληρονομικό δικαίωμα και δεν κινδύνευε να χαθεί η ιδιοκτησία από τις οικογένειες.

Η συνέχεια της πορείας της μονής  

Το 1726 αναφέρεται ως ηγούμενος της μονής ο Παρθένιος.

Στις 24 Ιουλίου 1803 με το νόμο "περί παιδείας" ξεκινά η φορολόγηση των μοναστηριών και αυτό για το μοναστήρι του Αγιου Νικολάου μεταφράζεται σε 16 τάληρα ετησίως.

Το 1807 αναφέρονται ετήσια έσοδα του 60 τάλιρα. Ενώ πλέον αρχίσουν να μειώνονται τα έσοδά του.

Το μοναστήρι φιλοξενούσε κυρίως μοναχούς, αλλά και μεμονομένες μοναχές (υπάρχουν αναφορές για τρεις τουλάχιστον) και κατά καιρούς ζητούσε οικονομική ενίσχυση για την φιλοξενία τους και για την φιλοξενία των επισκεπτών του. Για παράδειγμα αναφέρεται σε έγγραφο της 6ης Δεκεμβρίου 1861 αίτημα βοήθειας μέσω της μοναχής του μοναστηριού Ακακίας και σε άλλο της 22ας Δεκεμβρίου 1868 " ... αφέθη συστατικόν βοήθειας εις την μοναχήν Δέσπω εκ της ιεράς Μονής Ιράς, όπως μετέβη εις Ιθάκην και διενεργήσει έρανον υπέρ της εν κινδύων ευρισκομένης μονής" . Η μοναχή Δέσπω πέθανε στις 9 Ιουνίου 1899 και όπως αναφέρει η επιτύμβια πλάκα της υπηρέτησε τη μονή από το 1856. Αυτήν την περίοδο ηγούμενος εκεί ήταν ο Παγκράτιος Κατωπόδης. (3)

Για δεκαετίες το μοναστήρι θα χρησιμοποιήθηκε συχνά σαν κέντρο εξορίας κληρικών.

Ανακαινίσεις του ναού του μοναστηριού αναφέρονται μεταξύ 1799 - 1800 που έχουμε και τη δημιουργία του νέου τέμπλου του ναού και των 13 εικόνων του Δωδεκάορτου και των 3 Δεσποτικών (Θεοτόκος, Χριστός, Πρόδρομος), όλα έργα του Ανδρέα Μπέτζου από αυγόχρωμα κατευθείαν σε σανίδι. Στην φρίζα του τέμπλου πάνω από τις δεσποτικές εικόνες διαβάζουμε μεταξύ άλλων ".... Έγινε παρόν φάμπρικα και ζωγραφίαν δια δαπάναις και εξόδου του πανωσιοτάτου Κου Ευγενίου Βλαντί" και από κάτω "1799 χειρ Ανδρέου Μπέτζου Σ/βρίου 30". Αναφέρεται λοιπόν και ο χρηματοδότης αυτής της ανακαίνισης του ναού.
 (6, σελ. 125)

Επίσης στο κέντρο εξωτερικά και στο επάνω μέρος της κύριας εισόδου του ναού βρίσκεται η χρονολογία 1880 που υποδεικνύει επίσης ανακαίνιση του ναού υπό του ηγουμένου Παγκράτιου Κατωπόδη, πιθανόν ίσως μετά από ζημιές που υπέστη στο σεισμό του 1869) (Ζαμπελης σελ 58). Ο Παγκράτιος πέθανε στις 30 Αυγούστου 1904. (3)

Στην ετήσια έκθεση (αρ.1675/6-7-1829) του Επάρχου Λευκάδας Πέτρου Πετριτσόπουλου προς την κυβέρνηση της Ιόνιας Πολιτείας σημειώνεται ότι πρόκειται για μονή δίχως μετόχια και ότι "είναι ιδιόκτητος" και έτσι δεν συμπεριλαμβάνεται στις φορολογητέες μονές. Αυτό το ιδιοκτησιακό καθεστώς ουσιαστικά έσωσε το μοναστήρι από απαλλοτριώσεις περιουσίας του και το 1925 και το 1929

Ο τελευταίος ηγούμενος του μοναστηριού ο Χριστόφορος Ρομποτής από το Αθάνι πέθανε το 1949.

Στη συνέχεια οι τότε κτήτορες του ναού, παρεχώρησαν τα δικαιώματα του σε μοναχές του παλαιού ημερολογίου της Ι.Μ. Παναγίας Πευκοβουνογιάτρισσας Κερατέας, προκειμένου να μη διοριστεί διαχειριστική επιτροπή από την Ι. Μητρόπολη μετά το θάνατο του ηγούμενου. Με αφορμή μια διαμάχη του τότε μητροπολίτη Λευκάδος και Ιθάκης Δωρόθεου Παλλαδινού (1904 - 1968) με τους 73 "κτήτορες" του ναού για διαχειριστικές ατασθαλίες, η μοναχή Ιουλιανή Σκοπελίτη, εκπρόσωπος της ηγουμένης Μαριάμ Σουλακιώτου της Κεραέας, τους πείθει να υπογράψουν πληρεξούσιο και να περάσει η διαχείριση της μονής στο παλαιοημερολογήτικο μοναστήρι.  Ωστόσο το καθεστώς έπαψε να υφίσταται το 1950. (3)

Με τη διαχειριστική επιτροπή της Ι Μητροπολης μετά το 1969 το μοναστήρι συνεχίζει την πορεία του με πρόεδρο τον εκάστοτε εφημέριο του Αθανίου. (π. Γεράσιμο Αρβανίτη, π. Παναγιώτη Μελά, π. Ερωτόκριτο Ρομποτή - που ανακαίνισε το μοναστήρι-, και τέλος τον π. Κωνσταντίνο Κατωπόδη). (3)

Η τελευταία μοναχή

Τελευταία μοναχή ήταν η μοναχή Μαρία. Η Μαρία βρεθηκε στο μοναστήρι απο πολύ μικρή ηλικία, όσο ακόμα ήταν στην ακμή του επί ηγουμενίας του Χρίστου Ρομποτή. Μετά την κατοχή όμως τα πράγματα άλλαξαν. Απέμεινε εκεί μόνο ο ηγούμενος, μέχρι το 1949 που πέθανε και η Μαρία να πασχίζουν να συντηρούν και το μοναστήρι και τους εαυτούς τους. Στη συνέχεια μόνη της παρέμεινε εκεί και με χαρά φιλοξενούσε όσους επισκέπτες έφταναν μέχρι εκεί μέχρι το 1993 που πέθανε στο Γηροκομειο Λευκάδας και θάφτηκε στο νεκροταφείο του Αθανίου. (7, σελ 20-22).

Έκτοτε το μοναστήρι ερήμωσε.

Στον πίνακα που ακολουθεί (3, σελ. 78), παρουσιάζονται οι ιερομόναχοι και ιερείς που αναφέρονται ότι έζησαν για κάποιο διάστημα της ζωής τους στο μοναστήρι.



Πρόσφατα η μονή ανακαινίστηκε εκ νέου με τη φροντίδα του Μητρολίτη Λευκάδος και Ιθάκης Θεόφιλου και άρχισε να λειτουργεί ως γυναικεία μονή από τον χειμώνα του 2013. 

Γιορτάζει 10 Μαΐου, εις ανάμνηση της "παρόδου" του ιερού λειψάνου του Αγίου.

Σημεία ενδιαφέροντος 

Με πολλές φθορές έξω από τον ναό υπάρχουν πέτρινες κατασκευές άγνωστης αρχικής χρήσης που αναγονται στα μυκηναϊκά χρόνια. Σήμερα είναι γνωστά ως πέτρινα "μελίσσια", μιας και χρησιμοποιήθηκαν για αιώνες ως κυψέλες. Δείτε περισσότερα σχετικά [εδώ].
  

Παραδόσεις

Υπάρχουν μια σειρά από τοπικές παραδόσεις και ιστορίες για το μοναστήρι και τα θαύματα του αγίου που μπορείτε να δείτε [εδώ].


Πηγές:

  1.  Κωνστ. Γ. Μαχαιράς, Ναοί και Μοναί Λευκάδος, Αθήνα 1957
  2. Λευκαδίτικες Σελίδες, τεύχος 1, (Γενάρης - Φλεβάρης 1976): Σπύρου Ασδραχά, Χρονικά Σημειώματα για τη Μονή του Αγίου ΝΙκολάου στη Νιρά της Λευκάδας" 
  3. Γερασίμου Ζαμπέλη Πρωτοπρεσβύτερου, Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Ιράς Αθανίου Λευκάδος, Έκδ, Ι.Μ. Αγίου Νικολάου Ιράς Αθανίου, Λευκάδα 2011
  4.  Π.Γ. Ροντογιάννης, Ιστορία της Νήσου Λευκάδος, τόμος Α
  5.  Π.Γ. Ροντογιάννης (Χριστιανική Τέχνη στη Λευκάδα, Αθήνα 1974
  6.  Χρίστος Σολδάτος, Χριστιανική Ζωγραφική, ΕΛΜ, Αθήνα 1999
  7.  Περιοδικό Νήρικος, τεύχος 18: Σπύρος Μπογόρφος: Η καλόγρια του Μοναστηριού Αγίου Νικολάου Νιράς Αθανίου
Δείτε ακόμα για το Αθάνι:

Ενδιαφέροντα στοιχεία από τη Λαογραφία του Αθανίου - Παραδόσεις
Αθάνι - Άγιος Νικόλαος
Τοπωνύμια Αθάνι Α - Κ
Τοπωνύμια Αθάνι Λ - Ω
Εκκλησίες της Λευκάδας - Αθάνι
Παραλίες της Λευκάδας - Αθάνι
Σημεία Ενδιαφέροντος στο Αθάνι
Ενδιαφέροντα στοιχεία από τη Λαογραφία του Αθανίου - Γιατροσοφικό Βιβλίο ...
Ενδιαφέροντα στοιχεία από τη Λαογραφία του Αθανίου - Παραμύθι
"Πόρτο" Μουτλού
Κάβος του Λευκάτα (Ακρωτήριο Λευκάτας) ή Κάβος Δουκάτο ή Κάβος της Κυράς (Salto di Saffo)
Ιρά, Νιρά ή Νηρά - ένας τόπος ιερός - Αθάνι



Χρυσούλα Σκλαβενίτη

Νηπιαγωγός με καταγωγή από τη Λευκάδα. Εδώ μέσα κάνω πράξη τα ελάττωμα μου: να φωτογραφίζω, να ερευνώ και να γράφω για το νησί μου, σ΄ ένα μείγμα ρομαντισμού και αυστηρού ρεαλισμού... γιατί πάντοτε ακροβατούσα ανάμεσα σ' αυτά τα δυο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου