Αναμνήσεις του γιατρού Φιλίππου Α. Μαραγκού, αφορώσας την τοπική αυτοδιοίκηση δήμων Λευκάδας (1897-1907)

Από την εφημερίδα ΗΧΩ της Λευκάδας (αρ. φύλου 60, Μάρτιος - Απρίλιος 1991) σελ. 7


Αναμνήσεις του γιατρού Φιλίππου Α. Μαραγκού, αφορώσας την τοπική αυτοδιοίκηση δήμων Λευκάδας (1897-1907)

"Η αναδρομή στο παρελθόν επιβάλλεται, γιατί αποτελεί πηγή πληροφοριών που θα πρέπει να προβληματίζουν τον σημερινό άνθρωπο, έτσι ώστε και ο ίδιος να βοηθηθεί κάπως και να επανεύρει την διαταραχθείσα από τα σημερινά μέσα και τρόπο ζωής ισορροπίαν του, που τον οδηγούν σε πλήρη καταποντισμό τόσο της προσωπικότητάς του, όσο και της αυθόρμητης πρωτοβουλίας του για τα κοινά.

Γι΄ αυτό εθεώρησα καλό να φέρω στο φως τις αναμνήσεις του πατέρα μου, γραμμένες καθ΄ υπαγόρευση μια που το δεξί του χέρι ήταν ακίνητο λόγω ημιπληγίας. Γραματεύς του η θεία Φρόσω, αδερφή της μάνας.
Ημερομηνία 8 Φεβρουαρίου 1954.

Αφορμή για την καταγραφή των ήταν ένα άρθρο που το έγραψε και το εδημοσίευσε ο εκδότης και δημοσιογράφος στην εφημερίδα "Ανθρωπιστής" στις 24 Οκτωβρίου 1953 και που έλεγε ότι η Νήσος Λευκάς κατά την χρονική περίοδο 1897-1907 ήτο προσαρτημένη στην Κέρκυρα και διηρημένη σε επτά δήμους. Τους εξής: Λευκαδίων, Σφακιωτών, Καρυάς, Εξάνθειας, Απολλωνίων, Ευγήρου, Ελλομένου και Ταφίων.

Υπ΄ αυτή τη διαίρεση διεμορφώθη και αυτομάτως η αυτοδιοίκηση. Είναι άξια προσοχής και μελέτης η περίοδος αυτή για τους επιθυμούντες να διαμορφώσουν το καυτό θέμα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι τότε άρχοντες και αρχόμενοι συνηργάζοντο αρμονικότατα για την αντιμετώπιση των κοινών αναγκών, παρακάμπτοντας προσωπικά συμφέροντα και εγωισμόν.

Διατελέσαντες δήμαρχοι ήταν:

Στο Δήμο Λευκάδας: Γ. Μαχαιράς, Ευστάθιος Βεροιώτης (γιατρός), Φίλιππος Καλκάνης (φαρμακοποιός). Επί των ημερών του έγιναν οι δρόμοι στην πόλη, οι ωραίοι ανθώνες στην παραλία και Νοσοκομείο, δενδροφύτευση του δρόμου Κουζούμπεη κ.λπ.

Στο Δήμο Σφακιωτών δήμαρχος ο γιατρός Γεράσιμος Κουνιάκης ο οποίος αγόρασεν οικόπεδον με εισφορές, έκτισεν το οίκημα δημαρχείου και που σήμερα στεγάζεται το κοινοτικό κατάστημα Λαζαράτων.
Στο δήμο Καρυάς επανειλημμένως εξελέγη Δήμαρχος ο γιατρός Ξενοφών Κουκουλιώτης. Επί των ημερών του προετοίμασε το έδαφος για την κατασκευή της πλατείας, βοηθουμένου προς τούτο υπό του τότε εκεί υπηρετούντα δημοδιδασκάλου Ευσταθίου Κονιδάρη, από Κομηλιό, ο οποίος πολύ εύκολα άφηνε την πέννα και έπιανε να σκάψει και να φυτέψει κανένα δένδρο. Το ίδιο έπραξε και όταν αργότερα μετετέθη στο διτάξιο σχολείο Αθανίου όπου μετέβαλλε την αυλή του σχολείου σε μικρό άλσος, όπως και αργότερα στο δικό του χωριό Κομηλιό, γύρω από τον γηραιόν πλάτανον.
Στο δήμο Εξάνθειας δήμαρχος ο Ευάγγελος Καρύδης (Τσεκούρας) ο οποίος μη έχων χρήματα για μεγάλα έργα, δέσας μαντήλι γύρω από το λαιμό του, ετέθη επικεφαλής των Καλαμιτσιωτών που εθελοντικά προσεφέρθηκαν και εκαθάρισαν τους δρόμους των χωριών, που είχαν χρόνια να καθαρισθούν.
Στο δήμο Απολλωνίων εξελέγη την 1ην Ιουλίου 1907 δήμαρχος ο γιατρός Φ. Μαραγκός παρά τη θέλησή του. Το δημοτικό ταμείο ήταν άδειο και το κράτος δεν διέθετε ούτε δεκάρα. Ούτε για τα έξοδα διοικήσεως, όχι και για έργα!!
Ο τότε γραμματεύς του δήμου Γεώργιος Κατηφόρης ή Γκελεβίδης, αδερφός του διακεκριμμένου της πόλεως δικηγόρου Ιωάννη Κατηφόρη και κουνιάδος του μπάρμπα γιατρού Ευσταθίου Μαραγκού, πρωτομπάρμπα του πατέρα μου, του υπέδειξε τον νόμον περί προσωπικής εργασίας των κατοίκων της περιοχής.
Πράγματι το δημοτικό συμβούλιο εκδίδει απόφαση και προσλαμβάνει 50 εργάτες για ολόκληρο το Δήμο. Τα χρήματα προς πληρωμή του μηχανικού που θα ήρχετο από την πόλη για να κάνει τη μελέτη για τους δρόμους συγκεντρώθηκαν από προσφορές. Ο έμπορος Σπ. Μελάς από το Δράγανο έδωσε 25 δραχ.,  οι αδερφοί Κατωπόδη, ζαχαροπλάστες μέσα στην πόλη και παραγωγής Δραγάνου 25 δρχ., ο Σπύρος Μιχελής ή Γιανιός 25 δρχ., έβαλεν και ο ίδιος ο δήμαρχος.

Τα έργα που έγιναν ήταν ο δρόμος Αθανίου προς Βασιλική στη θέση "Κόκκοι" συντομεύσας την απόσταση κατά μια ώρα, επισκευάσθησαν και έγιναν τα μονοπάτια του Νικολή και Αγ. Βασίλη, στο Κομηλιό από τη θέση "Λάκκοι", ο δρόμος μέχρι την απάνω γειτονιά. Τα έργα ετελείωσαν εντός έξι μηνών. 

Χωρίς χρήμα από το κράτος αντιμετωπίστηκε και η επιδημία ευλογιάς, απομονόνωντας κρούσματα κι εφαρμόζοντας ευρύ δαμαλισμόν και αναδαμαλισμόν στους κατοίκους του δήμου.

Λειτούργησαν γραμματοσχολεία στο Ρουπακιά, Αγ. Βασίλειο, Νικολή.

Το χωριό Άγ. Πέτρος δέχθηκε ιδιαίτερη φροντίδα, αναδασώνοντας και απαγορεύοντας τη βοσκή για ένα χρόνο στο Μέγα όρος. Σήμερα υπάρχει το πυκνό δάσος, που έσωσε το χωριό από την πρόσχωση που θα προξενούσαν οι χείμαρροι με την άμμο που κατέβαζαν και που έδωσαν στο χωριό το άφθονο νερό της κεντρικής βρύσης, τον καθαρόν αέρα και την καταπράσινη όμορφη πλαγιά του.
Από την περίοδο αυτή κανένα μεγάλο έργο δεν είχε γίνει σε ολόκληρο το νησί από κοινωνικούς άρχοντες. Μόνον από Εγκλουβή ο εξ αυτής καταγόμενος γιατρός κι εγκατεστημένος στην Αθήνα Αν. Κούρτης ή Πατρούλας προσέφερεν ποσόν και με την προσωπική του φροντίδα έφτιαξε το υδραγωγείο του χωριού, μετά τον τελευταίο πόλεμο.
Ο Φίλιππος Μαραγκός συμπεραίνει ότι με συνετή φιλοδοξία, αλλά και πλήρη εντιμότητα, με ειλικρινή αγάπη για τον τόπο και συνάνθρωπό του ο εκάστοτε άρχων της τοπικής αυτοδιοίκησης, μπορεί να κάμει πολλά και να γίνεται παράδειγμα προς μίμηση

Αναφέρεται ιδιαίτερα στην έντιμη φυσιογνωμία του γραμματέα Γεωργίου Κατηφόρη, ο οποίος με γράμματα του δημοτικού που τα έμαθε κοντά στο δάσκαλο Θ. Μελά, με αφιλοκέρδεια και πλήρη υπευθυνότητα του υπαλληλικού του αξιώματος συνετέλσε στα μέγιστα στην επιτυχία και καλή λειτουργία του Δήμου. Υπήρξε αδάμας εν ερήμω, λέγει χαρακτηριστικά και τοιούτους αδάμαντες δεν πρέπει να παρέρχωνται απαρατήρητοι.
Ας είναι τούτο το δημοσίευμα ένα μνημόσυνο, αλλά συγχρόνως κι ένα μεγάλο ευχαριστώ για την προσφορά όλων των ανθρώπων που έζησαν την άχαρη και πτωχή περίοδο και που όμως με σκληρό ιδρώτα και κόπο συνέβαλαν στην καλλιτέρευσην των συνθηκών ζωής των μετέπειτα γενεών.
Ευχαριστώ την "ΗΧΩ Λευκάδας" για την φιλοξενία"

Σμύρνη Φ. Μαραγκού
Συν/χος οδοντίατρος
Αθήνα
Μάρτιος 1991
Μητσαίων 16
117-42

Χρυσούλα Σκλαβενίτη

Νηπιαγωγός με καταγωγή από τη Λευκάδα. Εδώ μέσα κάνω πράξη τα ελάττωμα μου: να φωτογραφίζω, να ερευνώ και να γράφω για το νησί μου, σ΄ ένα μείγμα ρομαντισμού και αυστηρού ρεαλισμού... γιατί πάντοτε ακροβατούσα ανάμεσα σ' αυτά τα δυο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου