Λευκάδα, τα χωριά, οι οικισμοί και η θέση τους στο "Λευκάδα η πατρίδα μου"





Λευκάδα, ένα νησί με έκταση 320 τ.χλμ. και  117 χλμ ακτογραμμή. 

Ένα νησί με ισχυρούς ορεινούς όγκους (υψηλότερη κορυφή 1184 μ),  σχετικά μικρές σε έκταση δασώδεις περιοχές,   άγριους χείμαρρους, και μικρές  πεδινές καλλιεργήσιμες εκτάσεις.

Σε αυτόν τον τόπο λοιπόν, μικρογραφία της Ελλάδας όσον αφορά τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά του, αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια των αιώνων χωριά και μικροοικισμοί, άλλοι πλάι στη θάλασσα και άλλοι κουρνιασμένοι στις πλαγιές των βουνών. Ακριβή αριθμό, των πόσων οικισμών αναπτύχθηκαν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, δεν έχω να σας δώσω. Κατά προσέγγιση και μόνο μπορούμε να πούμε ότι πλησιάζουν ή ξεπερνούν τους 80.


Ως  χωριά όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, ήταν συνήθως  οι μεγαλύτεροι οικισμοί, που άντεξαν στο χρόνο και παρέμειναν στην αρχική θέση της ίδρυσή τους ή μετακινήθηκαν σε κοντινές τοποθεσίες για διάφορους λόγους (συνήθως φυσικές καταστροφές - σεισμοί ή κατολισθήσεις, κ.λπ.), αφήνοντας πίσω  τους παλιά χωριά.  Μικρότεροι οικισμοί, χάθηκαν στην πορεία του χρόνου και δεν απέμειναν από αυτούς παρά διάσπαρτες πέτρες και κεραμίδια στην καλύτερη περίπτωση ή απλά μια φθαρμένη ανάμνηση κρυμμένη καλά πίσω από μια παλιά ιστορία ή ένα τοπωνύμιο.

Επιστρέφοντας στην έρευνα μου (ή μάλλον στην ενασχόλησή μου - γιατί "έρευνα" είναι βαριά έννοια και πολυδιάστατη και δεν νομίζω ότι καλύπτει αυτό που κάνω τις προδιαγραφές για να ονομαστεί έτσι), μετά από κάμποσο καιρό, βρέθηκα να επεξεργάζομαι εκ νέου, και να προσπαθώ να βάλω σε τάξη ένα υλικό από δευτερογενείς κυρίως πηγές, (βιβλιογραφία  + διαδίκτυο) και από επιτόπου επισκέψεις  και προσωπικές συζητήσεις με κατοίκους των διαφόρων χωριών του νησιού.  

Υλικό που αφορά στην ιστορία των χωριών και των μικροικισμών,  την ίδρυσή τους, την πορεία τους στον χρόνο και την ετυμολογία ή την προέλευση των ονομασιών τους.

Υλικό που αφορά στις εκκλησίες , τα ξωκλήσια και τα κονίσματά τους.

Προσπαθώ να βγάλω άκρη και να τοποθετήσω σωστά στον χρόνο και τον χώρο, απομεινάρια της παλιάς ζωής , κατάλοιπα μιας αγροτικής και κτηνοτροφικής οικονομίας (μύλους, αλώνια, πηγές, πηγάδια, λιοτρίβια, μονοπάτια κ.λπ.), τις φυσικές ομορφιές (φαράγγια, δάση, παραλίες, καταρράκτες, λίμνες, χείμαρρους κ.λπ), και ανθρώπινα δημιουργήματα (σχολεία, φάρους, λιμάνια, γεφύρια, τείχη και κάστρα) αλλά και στοιχεία άλλα λιγότερο ή περισσότερο σημαντικά.

Στις  αναφορές λοιπόν στα χωριά και τους οικισμούς του νησιού, παρουσιάζω τα βασικά ιστορικά στοιχεία που το αφορούν, το πότε ιδρύθηκε και από ποιούς και σημαντικά ιστορικά, κοινωνικά ή φυσικά γεγονότα που το σημάδεψαν. Παρουσιάζω περιληπτικά στοιχεία για τις εκκλησίες του, το σχολείο του (αν διαθέτω πληροφορίες), για όλα όσα αναφέρω παραπάνω και όπου κρίνεται απαραίτητο να αναφερθούν περισσότερα θα γράφεται ξεχωριστό σχετικό άρθρο. 

Γίνεται ακόμα και μια πρώτη προσπάθεια καταγραφής επιθέτων και παρωνυμιών. 

Στο κύριο μενού του blog  άλλωστε θα δείτε και τα σχετικά πεδία στα οποία θα διαμοιραστούν οι πιο λεπτομερείς αναφορές των θεμάτων για κάθε χωριό και θα μπορείτε εύκολα να βρείτε όλα τα άρθρα που το αφορούν  πατώντας την ετικέτα με το όνομά του στην αναζήτηση.
Αυτό που δεν θα βρείτε είναι ήθη και έθιμα για κάθε χωριό, εκτός και αν αυτά αφορούν κάποιο σημαντικό γεγονός της ιστορικής του πορείας ή κάποιο σημείο ενδιαφέροντός του. Θα υπάρχουν ωστόσο στα άρθρα και  λαογραφικά στοιχεία (παραδόσεις συνήθως).

Το φωτογραφικό υλικό που θα συνοδεύει τα άρθρα είναι δικό μου εκτός ίσως από ελάχιστες εξαιρέσεις όπου θα αναγράφοντια φυσικά τα στοιχεία των κατόχων των φωτογραφιών.

Το αν θα τα καταφέρνω σωστά ή όχι στην προσπάθεια μου αυτή  βέβαια είναι μια άλλη συζήτηση. 

Αυτό που ξεκίνησα, μπορώ να σας το ομολογήσω, το είδα εξ αρχής και το βλέπω ακόμα ως ένα βουνό, ένα  επικίνδυνο βουνό που πρέπει να προσεγγίσω την κορυφή τους, όντας όμως άσχετη με ορειβασία.  
Είναι δύσκολο, είναι χρονοβόρο, έχει άπειρες πιθανότητες λάθους, δίνει το δικαίωμα σε οποιονδήποτε να με κρίνει αυστηρά και φυσικά δεν έχει τέλος, καθώς όταν ψάχνεις το παρελθόν κι όσο ανασκαλεύεις χώματα και πέτρες πάντα κάτι θα βρίσκεις.

Δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ιστορική ή λαογραφική έρευνα καθώς και η γραφή των άρθρων που θα ακολουθήσουν, δεν θα έχει το αυστηρό πλαίσιο μιας τέτοιους είδους διατριβής. Και αυτό το γράφω για να προλάβω τυχόν κακοπροαίρετες κριτικές ότι  "μπαίνω σε ξένα χωράφια", καθώς δεν είμαι ιστορικός και δεν έχω ανάλογη εμπειρία ούτε στο να ψάχνω και να μελετώ πηγές, ούτε και να γράφω επιστημονικά. 

Έχει όμως πάθος και αγάπη και πείσμα. 

Για να μάθω εγώ αρχικά, όσα περισσότερα μπορώ.
Για να γνωρίσω όσο καλύτερα μπορώ τον τόπο καταγωγής μου.
Για να μη μείνω μόνο σε αυτό που βλέπω, αλλά να δω και αυτό που κρύβεται από πίσω, αυτό που υπήρχε και τώρα δεν υπάρχει.

Καλώ λοιπόν όσους το επιθυμούν να μελετήσουν τα ταπεινά μου γραφόμενα και να κάνουν τις παρατηρήσεις και ενστάσεις τους με την παραπάνω λογική.

Φυσικά και θα χαρώ ιδιαιτέρα, αν με διορθώσουν σε πιθανά λάθη, αν  προσθέσουν πληροφορίες  στα ήδη υπάρχοντα ή για στοιχεία που δεν έχουν πέσει στη δική μου αντίληψη και δεν τα αναφέρω. 

Σας ευχαριστώ πολύ
Χρυσούλα Σκλαβενίτη

Χρυσούλα Σκλαβενίτη

Νηπιαγωγός με καταγωγή από τη Λευκάδα. Εδώ μέσα κάνω πράξη τα ελάττωμα μου: να φωτογραφίζω, να ερευνώ και να γράφω για το νησί μου, σ΄ ένα μείγμα ρομαντισμού και αυστηρού ρεαλισμού... γιατί πάντοτε ακροβατούσα ανάμεσα σ' αυτά τα δυο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου