Καταγραφή των εκκλησιών του νησιού: μια μάχη με τον χρόνο και τη λήθη



Είναι τόσο περίεργο που ένα τόσο δα μικρό νησάκι όπως το δικό μας, όταν ξεκινάς να το ανακαλύπτεις, ξαφνικά μεγαλώνει και αποκτά διαστάσεις τεράστιες και στέκεται μπροστά σου σαν γίγαντας μυθικός που σε κοιτά με χαμόγελο σαρδόνιο και είναι έτοιμος να κάνει ένα τσακ με το δαχτυλάκι του και να σε πετάξει χιλιόμετρα μακριά να ξεκινήσεις από την αρχή. 
Και το ακόμα πιο περίεργο είναι ότι και στο νέο σου ξεκίνημα, που θα ΄χεις όσο να ναι και δυο αποσκευές γνώσεων μαζί σου, πάλι το νησί θα σταθεί στην πορεία μπροστά σου, θεόρατο, έτοιμο να σε στείλει πάλι πίσω.


Έτσι την έπαθα κι εγώ!

Ξεκίνησα χαλαρή και ήσυχη να μάθω τα πάντα όλα του με την προοπτική να τα ΄χω όλα στο τσεπάκι μου σε ένα δυο χρόνια. Πόσο λάθος έκανα ...  Δεν ξέρω αν μια ζωή είναι αρκετή για αυτό. Εγώ έχω ήδη διανύσει μεγάλο κομμάτι της, οπότε και δεν θα το μάθω. Αυτό που ξέρω όμως σίγουρα είναι ότι έπρεπε να είχα ξεκινήσει δέκα χρόνια πριν, τουλάχιστον.

Εγώ όμως ξεκίνησα  μόλις πριν τρία χρόνια και έχω να διανύσω ακόμα ... εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα και αν φτάσω ποτέ στο τέρμα ...

Μπλέχτηκα και με πολλά, δε λέω, έπεσα στον ωκεανό κι είπα θα τα μάθω όλα με τη μια, θα ανακαλύψω τα ξεχασμένα, θα βρω τα τωρινά, θα μυριστώ τα μελλοντικά. Μα δεν είναι έτσι "η εξερεύνηση ". Βέβαια μη παραμυθιάζομαι! Εξερευνήτρια δεν είμαι, κι ούτε θα γίνω ποτέ. Απλά να μάθω τον τόπο μου θέλω  και να τον μάθω όσο πιο καλά μπορώ.

Έτσι ξεκίνησα να κάνω ερωτήσεις στον εαυτό μου αρχικά και στους γύρω μου στη συνέχεια. Ερωτήσεις με το Πόσοι/ες/α και με το Πού και μετά με το Πώς και μετά με το Πότε;
Αχ!  Οι περισσότερες έμεναν αναπάντητες και ούτε μια μέχρι σήμερα δεν μπορώ να πω ότι έχει πλήρως απαντηθεί.

Κι αναρωτιέμαι τελικά ποια είναι η ουσία σε όλο αυτό, η πορεία που κάνω ή το τέρμα αν ποτέ φτάσω;

Θα δείξει ...

Ας περάσουμε ωστόσο σε ένα κομμάτι που η ανόητη θεωρούσα ευκολάκι.

Πόσες εκκλησίες έχει η Λευκάδα;

Απλή ερώτηση, απλούστατη. Πόσες να ΄χει πια;  Εκατό διακόσιες και λήξαμε!
Αμ δε!

Έχει πολλές, πάρα πολλές και αρκετές είναι εξαφανισμένες από προσώπου γης και άλλες είναι εκεί μπροστά σου και δεν τις βλέπεις, κι άλλες θα πρέπει να σε φάνε τα φίδια για να τις βρεις, κι άλλες κρύβονται μέσα σε ιδιωτικές περιουσίες και ναι μεν με φίδια τα βάζω , αλλά με μηνύσεις που να τρέχω τώρα ...., κι άλλες είναι σε μέρη που θα πρέπει να σε πάνε οι λίγοι κι εκλεκτοί που ξέρουν κι άντε να τους βρεις ....


Κι είναι μετά κι εκείνες που ήταν πριν εκεί και σήμερα ή είναι άλλες στη θέση τους ή είναι κάτι άλλο στη θέση τους. 
Κι είναι κι εκείνες που λένε πώς υπήρξαν κάποιο μύθοι ή πηγές, αλλά κανείς σήμερα δεν τις θυμάται ούτε σαν παραμύθι ειπωμένο από το στόμα της βαβάς του.



Κι είναι σίγουρα κι άλλες ξεχασμένες κι από τον ίδιο το Θεό μιας κι όπως σε όλους τους τόπους έτσι κι εδώ πάντα μια σκοτεινή περίοδος υπήρξε κι έχει σκεπάσει με μαύρο πέπλο όλα τα ανθρώπινα και όλα τα θεϊκά κι εκεί άντε να βγάλεις άκρη!

Άρα λοιπόν σε τούτη την ερώτηση απάντηση πιθανόν να μην πάρω ποτέ. Ποτέ να μην μπορέσω με σιγουριά να πω ότι οι εκκλησίες που υπήρξαν και υπάρχουν στο νησί είναι .... τόσες! Κατά προσέγγιση σίγουρα θα έχω μια ιδέα. Στο περίπου, αλλά ακριβώς ... ποτέ!


Μέχρι τώρα λοιπόν για να μη σας τα πολυλογώ (ναι το θυμάμαι που και που ότι έχω τον ασταμάτητο όταν γράφω ή μιλάω) έχω εντοπίσει σε μύθους, θρύλους, ερείπια, χωριά, ράχες, ραχούλες κάμπους, βουνοκορφές και σπηλιές κοντά 400 ναούς (Λευκάδα, Μαδουρή και Σκορπιός) ορθόδοξες, καθολικές και λοιπών δογμάτων και θρησκειών. Και μη σας φαίνεται μικρός ο αριθμός .... για ψάξτε να το βρείτε ...!

Μεγανήσι, Κάλαμος και Καστός κάτι παραπάνω από τριάντα με βάση τα παραπάνω φυσικά.

Φυσικά δεν θα μιλήσω εδώ για την δυσκολία εντοπισμού (πέρα από την ύπαρξη και την τοποθεσία  των εκκλησιών) και  των ιστορικών και άλλων στοιχείων και πληροφοριών που συγκεντρώνω με το σταγονόμετρο. Αυτό είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία. Ούτε για τα εκατοντάδες τοπωνύμια που υποδηλώνουν ή και όχι την ύπαρξη εκκλησιών ή οποιαδήποτε άλλη σχέση με κάποια εκκλησία, ούτε και για εικονοστάσια που διάσπαρτα στο νησί με περιμένουν

Και μερικές λεπτομέρειες έτσι για την ιστορία να μη λέτε πώς σας άφησα παρά μονάχα με έναν αριθμό και μόνο κι αυτό όχι και σωστό.

Την κυριαρχία στο νησί την έχει η Παναγία με κοντά 70 εκκλησιές και εξωκλήσια αφιερωμένα στην χάρη της.
Ακολουθεί ο Άγιος Νικόλας με κοντά 30.
Μετά ο Αη Θανάσης κι ο Αη Γιώργης από 17 κι ο Αη Δημήτρης ακολουθεί με 16.
Ενώ από τις αγίες η Αγία Παρασκευή έχει τα πρωτεία με 14.

Μετά είναι κι ο άγιοι οι μόνοι που μόνο μια εκκλησιά έχουν στην χάρη Τους, ο Άγιος Ανατόλιος, η Αγία Αγάθη, ο Άγιος Ελευθέριος ο Άγιος Κύρηκος κι άλλοι ακόμα.

Κι είναι κι άλλα μυστικά που κρύβουν οι εκκλησιές, πολλά. Λίγα μονάχα έχουν φτάσει στα χέρια μου και τα κρατάω σαν πολύτιμα πετράδια κι ελπίζω κάποτε να καταφέρω να  βρω μονάχα τα μισά. Ευχαριστημένη θα ΄μαι!

Σε όλη αυτή την πορεία πέρα από τα άπειρα βιβλία και άλλες πηγές που έχω μελετήσει ξανά και ξανά, βοηθοί μου πολύτιμοι υπήρξαν και κάποιοι άνθρωποι που θα ευχαριστήσω όπως πρέπει όταν έρθει η ώρα. Εδώ όμως οφείλω να ευχαριστήσω δημόσια τον Αρχιμανδρίτη π. Ιωαννίκιο Ζαμπέλη για την πολύτιμη στήριξη και βοήθεια του.


Και το ταξίδι συνεχίζεται .... 

Χρυσούλα Σκλαβενίτη

Νηπιαγωγός με καταγωγή από τη Λευκάδα. Εδώ μέσα κάνω πράξη τα ελάττωμα μου: να φωτογραφίζω, να ερευνώ και να γράφω για το νησί μου, σ΄ ένα μείγμα ρομαντισμού και αυστηρού ρεαλισμού... γιατί πάντοτε ακροβατούσα ανάμεσα σ' αυτά τα δυο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου